zondag 8 maart 2015

1984 2.0

Slaap zacht Johnny idaho
Auke Hulst

Big Brother is watching you. Slaap zacht, Johnny Idaho is een verhaal wat in veel opzichten lijkt op 1984 van George Orwell. Ik heb beide boeken gelezen, en ik kan zeggen dat er overkoepelende thema’s zijn, maar ook andere thema’s. Het grootste verschil is de schijnvrijheid die wel in Slaap zacht, Johnny Idaho zit, maar niet in 1984. Auke Hulst zit dan ook dichterbij de werkelijkheid dan Orwell. Natuurlijk moet je hier ook rekening houden met het tijdsverschil.

De schijnvrijheid die ik bedoel is een goed voorbeeld van de vrijheid die ook wij denken dat we hebben. De westerse wereld denkt dat ze vrij is, maar ondertussen. De schijnvrijheid in de wereld van Auke Hulst wordt veroorzaakt door de hoeveelheid data die men binnen krijgt. Als je te veel informatie krijgt kan je het kaf niet meer van het koren scheiden en zien we niet meer wat fictie en wat werkelijkheid is. Auke Hulst weet dit heel goed te verwerken in het verhaal.

Wat ook beschreven wordt is de wil van iedereen om perfect te zijn, en te streven naar de hoogst mogelijke positie in de maatschappij. Het enige wat je hiervoor hoeft te doen is onmogelijk rijk worden. Het verhaal speelt zich af op de Archipel. Dit is een drijvend eiland. Dit eiland is opgericht door grote bedrijven en er heersen dan ook andere wetten dan in de rest van de wereld. Het geeft eigenlijk weer wat er nu zou kunnen gebeuren als de bedrijven echt de macht krijgen. Als een staatshoofd alleen nog maar een poppetje is waar de grote bedrijven aan trekken.

Nu bij een thema wat alles in werking zet is de technologie die men gebruikt en waar men mee getrouwd is. Voor alles is een app. Het enige probleem is dat alles waar je gebruik van maakt, ook wordt gezien door mensen waarvan je dat liever niet zou willen. Alles wordt in de gaten gehouden. Zelfs je dagelijkse boodschappen worden opgeslagen en er wordt een patroon van gemaakt. Wijk je van dit patroon af? Dan moet er iets mis zijn, misschien krijg je wel terroristische ideeën.

Ondertussen is men op zoek naar het eeuwige leven. Het enige wat de rijken en de armen nog verbind is dat iedereen geboren wordt en dood gaat. Gerson heeft in het project geïnvesteerd om zichzelf te redden. Zou hij zichzelf redden, dan zou hij in dat proces een van de machtigste mannen, zo niet de machtigste man van de wereld kunnen worden. Hij zou kunnen beslissen over leven en over dood. Hij komt zelf tot dit inzicht, maar er zijn kapers op de kust. De wetenschapper in kwestie, vraagt zich in de loop van het verhaal af of haar eigen uitvindingen wel goed zijn voor de wereld.


Slaap zacht, Johnny Idaho is een verhaal over de wereld zoals hij zich nu ontwikkelt. Het maakt me bang. Ik weet niet of we inderdaad dit pad op willen. Het gaat over ontwikkelingen, maar ook over de morele keuzes van de wetenschap.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten